Dao phay trụ là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Dao phay trụ là công cụ vô cùng quan trọng trong ngành gia công cơ khí chính xác, bên cạnh các loại khác như dao phay cầu, dao phay ngón, dao phay đĩa,… Vậy dao phay trụ là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của dao phay trụ như thế nào? Hãy cùng chúng tôi đi tìm lời giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây.

Dao phay trụ là gì?  

Dao phay trụ
Dao phay trụ

Dao phay trụ là một công cụ cắt kim loại được sử dụng phổ biến trong ngành gia công cơ khí. Thiết kế của dao giúp thực hiện các thao tác cắt và gia công trên bề mặt của vật liệu kim loại một cách nhanh chóng và chính xác. Vì vậy, dao phay trụ là thành phần không thể thiếu trong quá trình cắt gọt vật liệu thô, được sử dụng trên máy phay CNC là chủ yếu.

Dao phay trụ bao gồm một thanh trụ dài, thường có hình dạng trụ như tên gọi của nó, và ở một đầu của thanh trụ, có các lưỡi dao được đặt theo chiều ngang hoặc xoắn ốc. Các lưỡi dao này được sử dụng để cắt và tạo hình bề mặt của vật liệu bằng cách xoay quanh trục trụ. Quá trình cắt này tạo ra các vết rãnh và hình dạng mong muốn trên vật liệu.

Một số loại dao phay trụ có thể được điều chỉnh về góc và chiều sâu cắt để tạo ra các kết quả gia công khác nhau. Đối với từng ứng dụng cụ thể, người sử dụng có thể lựa chọn loại dao phay trụ phù hợp với vật liệu mà họ đang làm việc và yêu cầu gia công. 

Xem thêm: Động cơ Servo máy CNC và những điều cần biết

Cấu tạo của dao phay trụ

Dao phay trụ được cấu thành từ những răng được sắp xếp theo đường ren nhằm tạo thành những góc nghiêng tạo ra rãnh xoắn. Thông thường, loại dao này được thiết kế với răng nhỏ và răng lớn, mỗi răng có độ cứng cao để có thể nhanh chóng loại bỏ các chi tiết thừa trên phôi. 

Đặc biệt, dao phay trụ về cấu trúc cũng có những bộ phận tương tự như dao phay thông thường, bao gồm: Mặt sau lưỡi cắt, mặt trước lưỡi cắt, lưng lưỡi cắt, mặt phẳng đầu, lưỡi cắt, mặt phẳng tâm, bước vòng của lưỡi cắt, bề rộng mặt sau lưỡi cắt, góc sau, lượng hớt lưng, góc trước và góc cắt.

Nguyên lý hoạt động của dao phay trụ

Dao phay trụ
Dao phay trụ thường được sử dụng chủ yếu cho việc gia công các mặt phẳng

Với thiết kế vô cùng đặc biệt nên dao phay trụ thường được sử dụng chủ yếu cho việc gia công các mặt phẳng. Loại công cụ này được lắp vào ổ gá dao và gắn chặt chẽ với trục gá của máy phay CNC. Tuy nhiên, trước khi tiến hành lắp đặt, người vận hành cần kiểm tra trước kích thước của phôi và xác định chuẩn bản vẽ 2D và 3D kỹ lưỡng. Khi các bộ phận đã được gắn chặt vào máy CNC, quá trình gia công sẽ diễn ra một cách tự động.

Dựa trên các lệnh đã được lập trình sẵn trên máy tính, máy phay CNC sẽ thực hiện quá trình cắt gọt vật liệu một cách nhanh chóng và chính xác. Khi đó, phần dao sẽ thực hiện chuyển động quay để tạo ra nguyên công cắt. Các hành động tiến dao, hướng thực hiện sẽ tuân theo lệnh lập trình.

Trong suốt quá trình gia công, dao phay trụ sẽ cắt để tạo hình sản phẩm giống với bản thiết kế. Các vật liệu thừa sẽ nhanh chóng được loại bỏ, việc này giúp hạn chế ma sát trên phôi và giảm áp lực lên dao. Cho đến khi hoàn tất quá trình gia công, máy phay CNC sẽ tự động dừng lại để cho kỹ thuật viên có thể dễ dàng kiểm tra chất lượng và độ hoàn thiện của sản phẩm cuối cùng. 

Xem thêm: Top 5 phần mềm lập trình CNC phổ biến nhất hiện nay

Phân loại dao phay trụ

Dựa trên chiều quay của dao, người ta chia dao phay trụ thành 2 loại:

  • Dao phay trụ phải: Đây là loại dao có chiều quay thuận theo chiều kim đồng hồ nếu ta quan sát dao từ phía đuôi của trục chính (hoặc ngược chiều kim đồng hồ nếu ta nhìn dao từ phía thanh đỡ trục dao).
  • Dao phay trụ trái: Trong quá trình làm việc, loại dao này quay ngược chiều kim đồng hồ nếu ta nhìn dao từ phía đuôi của trục chính (hoặc dao quay theo chiều kim đồng hồ nếu ta nhìn dao từ phía thanh đỡ trục dao).

Tùy thuộc vào mặt gá dao trên trục gá mà chúng ta có thể phân loại dao phay trụ thành dao phay phải hay dao phay trái. Đặc biệt, chúng ta cũng có thể thay đổi hướng cắt của dao phay trụ nếu quay dao trên trục gá.

Hướng dẫn lựa chọn dao phay trụ chất lượng cao

Dao phay
Dao phay làm từ thép gió là loại dao nổi bật với độ bền cao và khả năng chịu va đập tốt

Hiện nay trên thị trường cung cấp rất nhiều dòng dao phay trụ với đa dạng kích cỡ khác nhau và được chế tạo từ các vật liệu có độ cứng khác nhau. Tuy nhiên, có ba loại vật liệu cơ bản thường được sử dụng để sản xuất dao phay trụ chất lượng cao như:

  • Dao phay trụ làm từ thép gió: Đây là loại dao nổi bật với độ bền cao và khả năng chịu va đập tốt. Tuy vậy, dao phay thép gió lại có tốc độ cắt thấp hơn so với các loại dao phay trụ làm bằng hợp kim cứng.
  • Dao phay làm từ hợp kim cứng: Loại dao này có khả năng chịu mài mòn tốt và độ cứng cao. Đặc biệt, chúng còn có thể gia công thêm titan carbide, oxit nhôm hoặc titan nitride để nâng cao khả năng chịu mài mòn.
  • Dao phay làm từ kim cương: Công cụ này chính là lựa chọn ưu việt cho những quá trình gia công yêu cầu tốc độ cắt nhanh và độ chính xác cao. Bởi lẽ, dao phay trụ làm bằng kim cương có độ cứng cao, sở hữu tốc độ cắt gấp đôi so với dao phay làm từ hợp kim. Vì thiết kế đặc biệt này nên chúng thường được dùng trong quá trình gia công kim loại màu hoặc composite.

Quá trình lựa chọn dao phay trụ chất lượng cao còn phụ thuộc vào vật liệu được cắt gọt và yêu cầu cụ thể của quá trình gia công. Theo đó, dao phay trụ có răng lớn thường được sử dụng để gia công thô và nửa tinh. Ngược lại, dao phay trụ răng nhỏ được dùng để gia công nửa tinh và tinh.

Ngoài ra, để có thể lựa chọn được dao phay trụ chất lượng cao thì người dùng cần trang bị thêm kiến thức và kinh nghiệm để có thể lựa chọn được công cụ cắt phù hợp. Từ đó, đảm bảo hiệu suất trong quá trình gia công và chất lượng sản phẩm cuối cùng. 

Trên đây là những thông tin hữu ích liên quan đến dao phay trụ bao gồm khái niệm, cấu tạo, nguyên lý hoạt động,… Mong rằng thông qua bài viết, bạn đã có thêm kiến thức về dao phay trụ, từ đó có thể lựa chọn loại dao phù hợp nhất với nhu cầu gia công của doanh nghiệp. Nếu bạn đang cần tìm mua máy CNC Taikan chất lượng cao, giá tốt, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.

NHÀ PHÂN PHỐI CHÍNH THỨC THƯƠNG HIỆU TAIKAN TẠI VIỆT NAM

  • Trụ Sở Chính TLT – Hồ Chí Minh

354 Quốc Lộ 1A, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh

  • Chi Nhánh TLT – Hà Nội

Km 6 Võ Văn Kiệt, Thôn Đoài, X. Nam Hồng, H. Đông Anh, Thủ đô Hà Nội

  • Chi nhánh TLT – Bắc Ninh

Đ. Lê Thái Tổ, P. Võ Cường, TP. Bắc Ninh (Kế bên Honda, đối diện Toyota)

  • Hotline: 1900.98.99.06