Cách vận hành máy tiện CNC an toàn, hiệu quả, là điều mà những người đứng máy luôn chú trọng để từ đó tạo ra những sản phẩm chất lượng, độ chính xác cao. Tuy nhiên, đối với những người mới vào nghề vẫn còn gặp nhiều trở ngại trong quá trình vận hành máy. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách vận hành máy tiện CNC siêu chi tiết, dễ dàng áp dụng.
Quy trình gia công tiện CNC
Việc hiểu rõ và nắm vững quy trình gia công tiện CNC là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp có thể dễ dàng biết cách vận hành máy tiện CNC an toàn.
Quy trình gia công tiện CNC trải qua 5 bước cơ bản sau:
Thiết kế mô hình CAD: Đây là bước đầu tiên, vô cùng quan trọng trong quy trình gia công tiện CNC. Thông thường, chương trình CAD được sử dụng để tạo ra các tệp mô phỏng hình dạng sản phẩm cần sản xuất. Đây là phần mềm mô phỏng sản phẩm từ nguyên liệu thô đến thành phẩm cuối cùng.
Chuyển tệp CAD thành chương trình CNC: Trong quy trình này, người lập trình sẽ tiến hành chuyển tệp CAD thành mã lệnh G và M để thiết lập lên máy tính. Nhờ các lệnh này, máy tiện CNC sẽ tự động hoạt động gia công.
Chuẩn bị máy tiện CNC: Quy trình chuẩn bị máy tiện CNC gồm 4 hoạt động sau:
- Đặt phôi vào đồ gá của máy tiện CNC.
- Lắp dụng cụ cắt cần thiết vào kho dao.
- Điều chỉnh các thông số máy về 0.
- Tải chương trình tiện lên máy.
Thực hiện gia công: Dưới sự hướng dẫn của chương trình CNC được thiết lập ở bước trên, máy tiện CNC sẽ tiến hành hoạt động.
Giám sát quá trình gia công: Người vận hành tuyệt đối không được lại gần khi máy đang hoạt động. Lúc này, bạn chỉ nên đứng quan sát thông qua máy tính và theo dõi để hạn chế các rủi ro cũng như kịp thời sửa chữa máy khi xảy ra hư hỏng, sự cố.
Hướng dẫn cách vận hành máy tiện CNC chi tiết nhất
Để quá trình gia công được diễn ra ổn định và các sản phẩm đạt đúng độ chính xác, người dùng cần tuân thủ cách vận hành máy tiện CNC chi tiết sau:
Bước 1: Bật máy tiện CNC
Quá trình bật máy tiện CNC đúng cách sẽ trải qua những công việc sau:
- Đóng cầu dao điện.
- Đóng công tắc nguồn của máy tiện.
- Nhấn nút POWER ON (màu xanh), sau đó chờ trong khoảng 1 phút.
- Xoay nút tròn màu đỏ (nút dừng khẩn cấp) theo chiều mũi tên trên mặt nút xoay.
Từ trạng thái không hoạt động, bật trục xoay theo một trong hai hướng để làm nóng máy. Điều này nhằm ngăn chặn xảy ra sự cố hư hỏng trong quá trình gia công.
Bước 2: Cài đặt máy tiện CNC
Đây là một trong những bước quan trọng trong cách vận hành máy tiện CNC. Chúng ta chỉ tiến hành cài những lệnh cần thiết cho quá trình gia công tiện, và xóa chương trình không cần thiết để tránh gây lỗi cho mẫu khi cài đặt.
- Để cài đặt lệnh mới:
Chọn chế độ EDIT – Bấm PROGRAM – Nhập tên chương trinh
Ví dụ: O0002, nhấn nút trên bàn phím O0002 – Bấm EOB – Bấm INSERT – Tên chương trình O0002 sẽ hiện lên trên màn hình. Trong trường hợp tên chương chương trình đã có sẵn từ trước trong bộ nhớ thì máy sẽ tự động mở ra.
- Để xóa cài đặt: Chọn chế độ EDIT – Bấm PROGRAM – Nhập tên chương trình – Bấm mũi tên hướng xuống – Nhấn DELETE.
Bước 3: Gắn dao cụ vào kho dao
Sau khi đã hoàn tất việc cài đặt máy tiện CNC, chúng ta sẽ gá lắp dao cụ vào kho dao trên máy tiện CNC. Tiến hành đo kích thước dao theo phương X, Z từ mũi dao đến điểm thay dao, nhập vào bộ nhớ dao. Đặc biệt, trong quá trình gia công trên máy tiện CNC có thể dùng nhiều công cụ cắt khác nhau cho một lần gia công.
Chú ý:
- Mâm dao của máy tiện CNC thường nằm trên đường tâm của trục chính. Vì vậy, tất cả giá trị đo kích thước dao đều mang giá trị âm.
- Sắp xếp dao theo đúng thứ tự trên mâm dao trong quá trình gia công để tránh sự va chạm với chi tiết, mâm cặp và máy.
Bước 4: Đặt phôi vào mâm cặp
Bước tiếp theo trong hướng dẫn cách vận hành máy tiện CNC đó là gá phôi và siết chặt phôi. Đa phần phôi sẽ được lắp trên mâm cặp 3 chấu thủy lực tự định tâm trên máy tiện CNC.
Trong quá trình gia công, người vận hành cần chú ý đến độ đảo của phôi khi quay. Nếu quá đảo, ta cần điều chỉnh phôi lại. Bên cạnh đó, chú ý đến áp lực của mâm cặp có hợp lý đối với vật liệu chi tiết hay không. Trong trường hợp xảy ra biến dạng trong quá trình kẹp, người vận hành cần tiến hành điều chỉnh lại kịp thời.
Bước 5: Sử dụng bảng điều khiển máy tiện CNC
Bảng điều khiển là trung tâm hoạt động của máy tiện CNC bởi lý tất cả chương trình đều được lưu trữ trong bảng điều khiển. Máy tiện CNC được điều khiển thông qua bộ điều khiển này.
Bước 6: Thiết lập điểm gốc phôi
Để thực hiện thiết lập điểm gốc của phôi cho máy tiện CNC, chúng ta tiến hành như sau:
- Sử dụng nút điều khiển của máy, đưa mâm dao về điểm chuẩn máy R (reference).
- Chọn chế độ di chuyển bằng tay, đồng thời cho trục chính mang phôi quay.
- Khi chọn điểm gốc phôi X0, Z0 tại mặt đầu của phôi, tiến hành xác định điểm 0 của X và Z như sau:
- Xác định điểm 0 theo trục Z: Dùng chế độ handle cho dao tiến chạm mặt đầu của chi tiết. Khi chạm mặt đầu thi ghi lại kết quả của trục Z (ví dụ: Z = -770.34) và nhập trực tiếp vào máy.
Vào OFFSET/ OFFSETTING/ Chọn chế độ GEOMETRY nhập Z0 nhấn MEASURE. Như thế ta đã xác định xong điểm 0 của Z. Nếu nhập trực tiếp kết quả của Z thì nhấn input.
- Xác định điểm 0 theo trục X: dùng chế độ handle cho dao tiến chạm mặt lưng của chi tiết, đưa dao theo trục Z ra khỏi chi tiết gia công, ghi lại kết quả trên máy hiển thị ví dụ: X = -170/34 . Sau đó đo kích thước phôi ví dụ: D = 40m mm).
Vào OFFSET/OFFSETTING/CHỌN chế độ GEOMETRY nhập X40. Nhân measure. Hoặc X nhập = ( X hiển thị – D phôi)/ 2 nhân INPUT.
Bước 7: Cách vận hành máy tiện CNC
Cách vận hành máy tiện CNC rất đơn giản. Chọn vị trí EDIT – Gọi chương trình cần gia công – Nhấn RESET để dấu nháy chuyển về đầu vị trí của chương trình.
- Chuyển sang vị trí MEM – Nhấn nút POS để kiểm tra giá trị các tọa độ.
- Bấm START để chạy chế độ tự động.
- Chọn SBLK để chạy từng câu lệnh. Sau khi chạy xong câu lệnh – Bấm nút START để chạy câu lệnh tiếp theo.
- Tăng nút tốc độ chạy dao lên 25 – 50% sau khi máy đã chạy ổn định.
Hướng dẫn cách vận hành máy tiện CNC với các mã lệnh cơ bản
Dưới đây là các mã lệnh cơ bản thường được dùng để hỗ trợ vận hành máy tiện CNC.
1. Mã lệnh G-Code
Đây là một trong số những mã lệnh hỗ trợ được sử dụng nhiều nhất khi vận hành máy tiện CNC. Mã lệnh G quy định chức năng di chuyển của dụng cụ cắt, tốc độ di chuyển, quỹ đạo di chuyển. Lệnh G được mã hóa từ G00 cho đến G99, mỗi lệnh có các chức năng và yêu cầu riêng.
Ví dụ của mã lệnh G trên máy tiện CNC:
- Mã G00: Chạy nhanh máy không cắt gọt.
- Mã G02: Chạy theo chiều kim đồng hồ.
- Mã G10: Thay đổi tọa độ cho phôi.
- Mã G17: Chọn mặt phẳng XY để gia công.
2. Mã lệnh M-Code
Bên cạnh G-Code, cách vận hành máy tiện CNC hiệu quả là sử dụng thêm mã lệnh M-Code. Đây được gọi là mã lệnh phụ, điều khiển dòng chương trình. Nó cũng được gọi là mã lệnh hỗ trợ cho mã lệnh G.
Có nhiều mã M trong hệ điều hành máy CNC như M08, đây là mã bật dung dịch tưới nguội. Khởi động quay trục chính (M0, M03) hoặc để dừng quay trục chính M05,… Cho phép sử dụng một mã M trong một câu lệnh. Tùy từng trường hợp, một khối lệnh có thể chứa tới 3 mã M.
Xem thêm: Tìm hiểu bạc đạn trục chính máy CNC
3. Mã lệnh T
Đây là mã lệnh thay dao tự động. Đa số các máy tiện đều sử dụng lệnh M06 để tiến hành thay dao trong quá trình hoạt động. Ngoài ra, việc lựa chọn dao dựa vào chức năng dụng cụ mà hệ điều khiển quy ước:
- Gồm: Địa chỉ T và 4 chữ số tạo thành 2 nhóm.
- Nhóm thứ 2 chỉ OFFSET dao. Nếu nhóm thức 2 là 00 tức là bỏ OFFSET dao.
- Nhóm thứ nhất chỉ số hiệu dao.
Ví dụ: T 03 03 : Mã OFFSET (bù) dao, dao số 3.
Những lưu ý cách vận hành máy tiện CNC hiệu quả
Khi áp dụng cách vận hành máy tiện CNC vào trong quá trình gia công, người dùng cần lưu ý những điều sau:
- Tối ưu hóa đường chạy dao: Thông thường, chúng ta sẽ dùng phần mềm CAM để tạo đường chạy dao hiệu quả, từ đó giúp giảm thời gian chu kỳ và giảm thiểu chuyển động không cần thiết. Điều này không những giúp cải thiện năng suất mà còn kéo dài tuổi thọ máy tiện CNC.
- Sử dụng thông số cắt thích hợp: Hiệu quả, độ chính xác của máy tiện CNC có thể bị chịu tác động từ tốc độ cắt, độ sâu cắt và tốc độ tiến dao. Do đó, cần thử nghiệm những cài đặt khác nhau để tìm ra sự cân bằng tối ưu cho từng ứng dụng cụ thể.
- Đảm bảo kẹp phôi đúng cách: Cách vận hành máy tiện CNC hiệu quả trước hết cần kẹp phôi chắc chắn để tránh phôi chuyển động trong quá trình gia công. Điều này rất quan trọng, giúp cải thiện độ chính xác và gia công bề mặt hoàn thiện.
- Kiểm tra và bảo trì máy tiện CNC thường xuyên: Trong quá trình sử dụng máy, người vận hành cần thường xuyên kiểm tra xem có dấu hiệu mòn hoặc hư hỏng nào trên vòng bi, trục xoay, dây đai và các bộ phận quan trọng khác của máy không. Thực hiện bảo trì thường xuyên sẽ giúp bảo đảm hiệu suất tối ưu của máy tiện CNC.
Cách vận hành máy tiện CNC hiệu quả, an toàn không những giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể thời gian gia công và chi phí, mà còn đảm bảo độ chính xác và chất lượng của sản phẩm cuối cùng. Mong rằng những thông tin liên quan đến cách vận hành máy tiện CNC được đề cập trong bài hữu ích đối với bạn đọc.
Để mua hàng, tư vấn, giải đáp các thắc mắc chi tiết hơn về máy tiện CNC Taikan chất lượng cao, giá rẻ, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh nhất!
NHÀ PHÂN PHỐI CHÍNH THỨC THƯƠNG HIỆU TAIKAN TẠI VIỆT NAM
- Trụ Sở Chính TLT – Hồ Chí Minh:
354 Quốc Lộ 1A, P. Bình Hưng Hòa B, Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh
- Chi Nhánh TLT – Hà Nội:
Km 6 Võ Văn Kiệt, Thôn Đoài, X. Nam Hồng, H. Đông Anh, Thủ đô Hà Nội
- Chi nhánh TLT – Bắc Ninh:
Đ. Lê Thái Tổ, P. Võ Cường, TP. Bắc Ninh (Kế bên Honda, đối diện Toyota)
- Hotline: 1900.98.99.06
